Η ζωγραφική στη ψυχοθεραπεία Gestalt

Στο παιδί πρέπει να δοθεί μια ποικιλία υλικών ζωγραφικής για να διαλέξει, δηλαδή κιμωλίες, παστέλ, έγχρωμα μολύβια και ένα συνηθισμένο μολύβι. Η τεχνική του σκαρίφημα είναι μια μη τεχνική ζωγραφικής που μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εκφράσουν μια πτυχή του εσωτερικού τους εαυτού. Τα παιδιά καλούνται να φανταστούν ότι υπάρχει ένα μεγάλο φύλλο χαρτιού μπροστά τους και ότι κρατούν μια κιμωλία σε κάθε χέρι με την οποία γράφουν στο χαρτί μέχρι να γεμίσει ολόκληρο το χαρτί με μουντζούρες.

Τα παιδιά είναι από τη φύση τους δημιουργικά, ενώ συνήθως είναι ευκολότερο αυτά να ζωγραφίσουν μία εικόνα σε σχέση με το να απαντήσουν ευθέως σε ερωτήσεις. Μπορεί μάλιστα να είναι διστακτικά ή ακόμα και εχθρικά όταν πρόκειται να συζητήσουν συγκεκριμένα θέματα.

Στη συνέχεια τους ζητείται να σχεδιάσουν το σκαρίφημα στο χαρτί με τα μάτια ανοιχτά ή κλειστά. Το σκαρίφημα εξετάζεται και τα παιδιά καλούνται να αναζητήσουν μια εικόνα στο σκαρίφημα και να τη χρωματίσουν. Τα παιδιά μπορούν επίσης να κληθούν να πουν μια ιστορία για την εικόνα τους (Oaklander 1988).Αντί να ζωγραφίζει, το παιδί μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει χρώματα.Σύμφωνα με τον Oaklander (1988), η χρήση της βαφής έχει συγκεκριμένη θεραπευτική αξία και τα παιδιά στη μέση παιδική ηλικία απολαμβάνουν τη ζωγραφική.

Οι τεχνικές ζωγραφικής και ζωγραφικής προάγουν την αυτογνωσία των παιδιών καθώς μπορούν έτσι να προβάλλουν τα συναισθήματά τους. Ο θεραπευτής μπορεί στη συνέχεια να επικεντρωθεί σε πιο σχετικές στρατηγικές χειρισμού αυτών των συναισθημάτων, οι οποίες θα μπορούσαν με τη σειρά τους να επηρεάσουν θετικά τη διαχείριση των συναισθημάτων τους από τα παιδιά.

Οι εργασίες σχεδίασης και ζωγραφικής, συγκεκριμένα εκείνες που εστιάζουν σε πολικότητες όπως το πώς είσαι και πώς θα ήθελες να είσαι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά κατά το στάδιο της ενίσχυσης της αίσθησης του εαυτού του παιδιού, ενώ άλλες που, για παράδειγμα, εστιάζουν στη ζωγραφική ενός συναισθήματος μπορεί με τη σειρά του να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά κατά το στάδιο της συναισθηματικής έκφρασης.

Τα  βήματα της OAKLANDER για  το  χειρισμό προβολής  μέσω σχεδίων

 Όταν εργάζεστε θεραπευτικά με το σχέδιο του παιδιού, ο στόχος δεν είναι να το ερμηνεύσετε για να δώσετε τη γνώμη ενός ενήλικα ή επαγγελματία, αλλά μάλλον να εξερευνήσετε το σχέδιο με το παιδί (McMahon 1992). Κατά την εφαρμογή αυτών των βημάτων, τα παιδιά καθοδηγούνται να κατέχουν πρώτα το σχέδιο ή τη ζωγραφική τους σε συμβολικό επίπεδο, οπότε ο θεραπευτής προχωρά στο επίπεδο της πραγματικότητας για να προσπαθήσει να βρει ομοιότητες με τη ζωή τους. Ο θεραπευτής δεν κάνει ερμηνείες σχετικά με την προβολή των παιδιών, αλλά επαληθεύει πιθανές υποθέσεις μαζί τους. Καθοδηγώντας τα παιδιά να αποκτήσουν την προβολή τους σε επίπεδο πραγματικότητας, βοηθώντας τα να ανακαλύψουν πώς αυτό συνδέεται με τη ζωή τους, προάγει την ευαισθητοποίηση και την ένταξή τους. Από την πρακτική εμπειρία του συγγραφέα, έχει βρεθεί ότι τα βήματα του Oaklander θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για οποιαδήποτε προβολή παιδιών κατά τη διάρκεια της παιγνιοθεραπείας gestalt. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι ακόμη και όταν τα παιδιά δεν μπορούν να κατέχουν την προβολή τους στο επίπεδο της πραγματικότητας, η απλή ευκαιρία να προβάλουν τα συναισθήματά τους λειτουργεί ως κάθαρση και μπορεί να συμβάλει στην ολοκλήρωση μιας ημιτελούς δουλειάς. 

Τεχνικές σχεδίασης και ζωγραφικής

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες τεχνικές σχεδίασης και ζωγραφικής για να βοηθήσουν τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Η απλή πράξη του σχεδίου είναι μια έκφραση του εαυτού, η οποία βοηθά τα παιδιά να εκφράσουν την ταυτότητά τους  (Oaklander 1988).Σύμφωνα με τους McMahon (1992), Nickerson (1983) και Thompson and Rudolph (1996), το σχέδιο και η ζωγραφική έχουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:

Βοηθούν τα παιδιά να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους με μη απειλητικό τρόπο και έτσι να αποκτήσουν νέες στρατηγικές χειρισμού που μπορούν να συμβάλουν στη θετική αλλαγή στη συμπεριφορά.Διευκολύνουν την επικοινωνία με τα παιδιά.Ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα, την αυτοέκφραση και τον αυθορμητισμό.Συμβάλλουν στην κάθαρση στο ότι τα συναισθήματα και οι ιδέες των παιδιών προβάλλονται, διερευνώνται και κατανοούνται.

Η χρήση τεχνικών σχεδίασης ή ζωγραφικής προάγει θετικά την αυτογνωσία των παιδιών, καθώς μπορούν να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματά τους και τις στρατηγικές χειρισμού για μελλοντικό χειρισμό με μη απειλητικό τρόπο. Η εμπειρία που παρέχεται από τεχνικές ζωγραφικής και ζωγραφικής ενισχύει επίσης την αίσθηση του εαυτού των παιδιών.